Osmanlı Tiyatrosu

Osmanlı Tiyatrosu Künye Bilgileri

Metin And'ın yazdığı orijinal Osmanlı Tiyatrosu kitabı ikinci sayfa künye bilgileri şu şekilde:

ISBN 975-7501-54-9
Orijinal İsmi, Osmanlı Tiyatrosu
Yazar, Metin And
Baskı, İkinci Baskı, Şubat 1999, Ankara
Ölçüler, 13,5 x 21 cm
Sayfa sayısı, 341 (297+44 sayfa resimler, belgeler ve el ilanları)
Yayınevi, Dost Kitabevi
Durum, 10/10 (yeni)

Osmanlı Tiyatrosu Hakkında

Osmanlı Tiyatrosu üç bakımdan Devlet Tiyatrosu ve İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrosu gibi ödenekli tiyatrolara örnek olabilir. Osmanlı Tiyatrosu Namık Kemal, Âli Bey, Ahmet Mithat Efendi gibi oyun yazarlarını tiyatro içine çekmiş, bu yazarların tiyatro sanatçılarıyla el ele birlikte çalışmalarına olanak sağlamıştır. Çoğunluğu Ermeni olan sanatçıların bozuk teleffuzlarını düzeltmişlerdir. Ayrıca Güllü Agop, tiyatro bilgisi ve deneyimiyle birtakım oyuncuları yazarlarıyla birlikte yazmıştır. Böylece, tiyatrocu eylemi ile edebiyatçı eylemi güç birliği yapmıştır. Sahneye çıkan ilk Türk oyunu olan Mustafa Efendi'nin Leyla ve Mecnun oyunu da böyle bir işbirliğinin sonucudur. Ayrıca, kitap boyunca görülebileceği gibi, Ahmet Necip, riştuni, Nalyan gibi tiyatrocular gokitap.com da oyun yazmışlar ve bunlar oynanmıştır. Günümüzde öyle mi? Yazarlar oyunlarını evlerinde yazıp tiyatroya verdikten sonra yalnız ilk gösteriminde görürler. Osmanlı Tiyatrosu'ndan günümüz tiyatrosuna ışık tutabilecek ikinci öğrenek oyuncular bakımındandır. Osmanlı Tiyatrosu'nun sanatçıları tam anlamıyla profesyoneldi; kendilerini yalnızca sanatlarına adamışlardı. İçlerinde Avrupa görmüş, birkaç yabancı dil bilenler vardı. Kolaylıkla devlet kapısında iyi aylıklı bir iş bulabilirlerdi. Kimilerinin de iyi para getirebilecek bir zanaatı vardı. Ancak onlar, kendilerini tiyatroya adamışlardı... Üçüncü öğrenek ise repertuar bakımındandır. Kitapta görüleceği gibi Osmanlı Tiyatrosu Topluluğu'nun oyun repertuarı çok çeşitli ve zengindir. Daha çok Fransız edebiyatının etkisindedir. Pek çok Moliere, Viktor Hugo, Baba ve Oğul Alexandre Duma'lar, Schiller, Shakespeare, Goldoni oyunları, komediler, melodramlar, dramlar, vodvillet, müzikli oyunlarla, çok sayıda yerli oyunla geniş bir repertuar yelpazesi.... (Osmanlı Tiyatrosu kitabı Önsöz bölümünden)

Arka Kapak

Yaygın düşüncenin aksine, Türkiye tiyatrosunun miladı Muhsin Ertuğrul´la değil Ermeni asıllı Güllü Agop´un kurduğu "Osmanlı Tiyatrosu"yla başlamıştır. Bu incelemeden çıkacak birtakım sonuçlar yalnız kendi çağı değil, günümüz tiyatrosu ve kültür ortamı için de geçerli ve önmelidir. Bu sonuçlar kısaca şöyle özetleneilir:

Güllü Agop 150 yıl önce Batı tiyatrosu örneğinde bir tiyatro kurarken ne seyirci, ne yazar, ne de tiyatro sanatçıları vardı. Osmanlı Tiyatrosu kısa zamanda bunların hepsini sağlamıştır. Hiç tiyatro görmemiş halkı tiyatroya ısındırmak, önyargıları kırmak, Müslüman kadın oyuncu ve seyirci sorunlarına çözüm getirmek Güllü Agop'un Osmanlı Tiyatrosu ile gerçekleştirdiği en önemli katkıdır. Oyun yazarlarının tiyatro sanatçılarıyla birlikte çalışmalarına olanak sağlamıştır. Böylece, tiyatrocu eylemi ile edebiyatçı eylemi güç birliği yapmıştır (Günümüzde öyle mi? Yazarlar oyunlarını evlerinde yazıp tiyatroya verdikten sonra yalnız ilk gösteriminde görürler!). Bu kadar kısa sürede her bakımdan iyi örgütlenmiş yerleşik bir repertuar tiyatrosunun kuruluşuna dünya tiyatro tarihinin hiçbir döneminde rastlanmamıştır.

"Osmanlı Tiyatrosu"ndan günümüz tiyatrosuna ışık tutabilecek en önemli ders, oyuncular içindir. Osmanlı Tiyatrosu´nun sanatçıları tam anlamıyla profesyoneldi; kendilerini yalnızca sanatlarına adamışlardı. Günümüzün tiyatrocuları, tiyatromuzun gelişimi için alt yapıyı canlarını dişlerine takarak büyük bir özveriyle hzırlayan bu öncülerin varlığını unutmasınlar. Bu onlara kaynak güç olacaktır....